Do zadań Izby, zgodnie z art. 9a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, należy kontrolowanie pod względem rachunkowym i formalnym kwartalnych sprawozdań z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz wniosków o przyznanie części rekompensującej subwencji ogólnej.
1. Sprawozdania budżetowe
Rodzaje sprawozdań z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 stycznia 2022 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. z 2022 r. poz. 144.) — wydane na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1270).
Jednostki samorządu terytorialnego przekazują w okresach sprawozdawczych, na podstawie ww. rozporządzenia, do regionalnej izby obrachunkowej następujące rodzaje sprawozdań budżetowych (§ 11 ust. 4 i § 12 ust. 1):
– Rb-27S — miesięczne/roczne sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego,
– Rb-27ZZ — kwartalne sprawozdanie z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami (dokument do wiadomości),
– Rb-28S — miesięczne/roczne sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego,
– Rb-28NWS — kwartalne sprawozdanie z wykonania planu wydatków jednostki samorządu terytorialnego, które nie wygasły z upływem roku budżetowego (tylko za I i II kwartał),
– Rb-30S — kwartalne sprawozdanie z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych,
– Rb-34S — kwartalne sprawozdanie z wykonania dochodów i wydatków na rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych,
– Rb-50 — kwartalne sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami (dokument do wiadomości),
– Rb-PDP — roczne sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych gminy i miasta na prawach powiatu,
– Rb-NDS — kwartalne sprawozdanie o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego,
– Rb-ST — roczne sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bankowych jednostek samorządu terytorialnego.
Regionalna izba obrachunkowa przekazuje Ministerstwu Finansów — po skontrolowaniu — sprawozdania jednostek samorządu terytorialnego w formie elektronicznej (z wyjątkiem sprawozdań Rb-27ZZ i Rb-50). Terminy sporządzania i przekazywania sprawozdań oraz ich odbiorców określa załącznik nr 40 do rozporządzenia z dnia 9 stycznia 2018 roku.
2. Sprawozdania jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych
Rodzaje sprawozdań z realizacji procesów związanych z zaciąganiem zobowiązań przez jednostki podsektora samorządowego i zarządzaniem długiem publicznym określa rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2396).
Na podstawie ww. rozporządzenia, w okresach sprawozdawczych, do regionalnej izby obrachunkowej przekazywane są:
– Rb-Z — kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz gwarancji i poręczeń,
– Rb-N — kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych,
– Rb-UZ — roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych,
Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia ww. sprawozdania sporządzają:
– jednostki samorządu terytorialnego — sprawozdania łączne, na podstawie sprawozdań jednostkowych otrzymanych z jednostek im podległych oraz własnego sprawozdania jednostkowego,
– jednostki samorządu terytorialnego, które są organem założycielskim lub nadzorującym dla jednostek posiadających osobowość prawną — sprawozdania zbiorcze, na podstawie sprawozdań jednostkowych otrzymanych z jednostek danego rodzaju (samorządowe instytucje kultury, samorządowe publiczne zakłady opieki zdrowotnej, samorządowe osoby prawne).
Sprawozdania Rb-Z, Rb-N, Rb-UZ — łączne i zbiorcze (począwszy od sprawozdań za 1 kwartał 2021 r.) — przekazywane są przez jednostki samorządu terytorialnego do Izby wyłącznie w formie elektronicznej w Systemie BeSTi@.
Regionalna izba obrachunkowa przekazuje — po skontrolowaniu — sprawozdania zbiorcze zagregowane ze sprawozdań:
– łącznych — Prezesowi Głównego Urzędu Statystycznego (dokument i formularz elektroniczny lub tylko formularz podpisany elektronicznie) i Ministerstwu Finansów (za pomocą Systemu BeSTi@),
– zbiorczych — Prezesowi Głównego Urzędu Statystycznego (dokument i formularz elektroniczny lub tylko formularz podpisany elektronicznie).
Terminy sporządzania i przekazywania sprawozdań oraz ich odbiorców określają załączniki nr 6 i 7 do rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2020 roku.
3. Wnioski o przyznanie subwencji rekompensującej
Wnioski o przyznanie subwencji rekompensującej określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu ustalania i trybu przekazywania gminom części rekompensującej subwencji ogólnej na wyrównanie ubytku dochodów w specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. Nr 65, poz. 599, z późn. zm.). Rozporządzenie dotyczy wyrównania ubytku dochodów, wynikającego ze zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntów, budowli i budynków, które są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnych stref ekonomicznych, na podstawie zmienionego zezwolenia. Wnioski złożone przez uprawnione gminy w formie dokumentu, po uprzednim skontrolowaniu prawidłowości ich sporządzania, podlegają przekazaniu do Ministra Finansów w terminie określonym w rozporządzeniu.
4. Sprawozdania finansowe
Przekazaniu do regionalnej izby obrachunkowej — zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2020 r. poz. 342) — podlegają następujące rodzaje sprawozdań finansowych, sporządzanych przez zarządy jednostek samorządu terytorialnego:
– bilans z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego — do 30 kwietnia,
– sprawozdanie finansowe łączne jednostek budżetowych i zakładów budżetowych obejmujące: bilans, rachunek zysków i strat (wariant porównawczy) oraz zestawienie zmian w funduszu — do 30 kwietnia,
– skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego — do 30 czerwca,
wyłącznie w postaci dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, z wykorzystaniem aplikacji wskazanej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych (BeSTi@).
Przepisy rozporządzenia zobowiązują regionalną izbę obrachunkową do przekazania Ministerstwu Finansów skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego w formie elektronicznej w terminie do 14 lipca.
5. Sprawozdania o zaległościach przedsiębiorców we wpłatach świadczeń należnych na rzecz sektora finansów publicznych
W świetle art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 702) jednostki samorządu terytorialnego przekazują, za pośrednictwem regionalnej izby obrachunkowej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych sprawozdania roczne o zaległościach przedsiębiorców we wpłatach świadczeń należnych na rzecz sektora finansów publicznych — na formularzu i w terminie określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej, informacji o nieudzieleniu takiej pomocy oraz sprawozdań o zaległościach przedsiębiorców we wpłatach świadczeń należnych na rzecz sektora finansów publicznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 161).
6. Sprawozdanie podatkowe w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i leśnego — SP-1
Na podstawie art. 7b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 70, z późn. zm.) organy podatkowe jednostek samorządu terytorialnego właściwe w sprawach podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego sporządzają co roku sprawozdanie podatkowe w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego i przekazują go za pośrednictwem regionalnych izb obrachunkowych do ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w terminach i na formularzu określonych w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 grudnia 2017 r. (Dz.U. poz. 2455). Sprawozdanie podatkowe SP-1 przekazywane jest wyłącznie w formie dokumentu elektronicznego, za pomocą aplikacji wskazanej w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów (BeSTi@).
